Piotr Zmyślony, Natalia Piechota | 22 listopada 2014

Komparatywny ranking internacjonalizacji turystycznej miast potwierdza czołową pozycję trzech ośrodków w odniesieniu do ich zorientowania na turystykę zagraniczną. Ranking zbudowany jest wyłącznie na wskaźnikach bezwzględnych, opisujących umiędzynarodowienie w najprostszy sposób: im większa liczba, tym lepiej. W porównaniu do opublikowanego trzy tygodnie temu rankingu SWIFT, ten wzmacnia jeszcze bardziej pozycje Warszawy oraz Krakowa oraz osłabia pozycję Szczecina.

Komparatywny ranking internacjonalizacji turystycznej miast polskich

W tym zestawieniu wygrywa to miasto, które przyjęło więcej zagranicznych turystów i pasażerów, i w którym działa więcej przedsiębiorstw zagranicznych, jest więcej zagranicznych połączeń lotniczych lub kolejowych itp., niezależnie od tego, jaka jest ich liczba ogółem (czyli krajowych i zagranicznych łącznie). Co ważne, ranking ma przy tym zatem charakter komparatywny, tzn. porównuje miasta względem siebie: poziom jedności oznacza średnią internacjonalizację dla dziesięciu badanych miast; te, które są powyżej, posiadają ponadprzeciętnie zorientowaną na zagranicę gospodarkę turystyczną.

Warszawa jest absolutnym liderem – w liczbach bezwzględnych jej gospodarka turystyczna jest niemal 3,5 bardziej umiędzynarodowiona od średniego poziomu wszystkich miast, na co ma wpływ wielkość miasta oraz wielkość jej gospodarki turystycznej (wg SWIFT poziom ten wynosił 2,74). Poza tym na zagranicę bardzo zorientowany jest także Kraków – turystyka jest w nim 2,3 krotnie bardziej umiędzynarodowiona niż wynosi jej średni poziom. Więcej turystów i przedsiębiorstw zagranicznych niż przeciętnie notuje także Wrocław, dla którego wskaźnik wyniósł 1,07.

W pozostałych miastach wskaźnik internacjonalizacji funkcji turystycznej jest niższy od przeciętnego, przy czym w tej grupie wyróżnia się nieco Poznań (76% średniego umiędzynarodowienia). W czterech kolejnych miastach – Katowicach, Gdańsku, Łodzi i Szczecinie – wskaźnik jest o około połowę mniejszy od średniej wartości. Stawkę zamykają Bydgoszcz i Lublin o 20-procentowym poziomie umiędzynarodowienia w porównaniu do średniego poziomu w badanych miastach.

Metoda badawcza

Ogłoszony na początku listopada syntetyczny ranking internacjonalizacji funkcji turystycznej miast opierał się na syntetycznym mierniku, składającym się z największej możliwej do zebrania liczby 35 indywidualnych wskaźników, wyrażonych zarówno w liczbach bezwzględnych, jak i procentowych. Tym razem usunęliśmy wskaźniki procentowe, opisujące w jakim zakresie poszczególne branże turystyczne są umiędzynarodowione. Zostawiliśmy tylko 22 wskaźniki bezwzględne, pogrupowane w 8 kategoriach: (1) zakwaterowanie, (2) gastronomia, (3) dostępność komunikacyjna i transport, (4) kultura, (5) spotkania i wydarzenia, (6) obiekty sportowe, (7) organizatorzy turystyki, (8) piloci i przewodnicy. Zdecydowana większość wskaźników należała do sfery podaży, ale uwzględniono też indykatory popytowe. Wartość każdego wskaźnika w poszczególnych miastach porównano do średniej otrzymanej w grupie badanych miast. Na podstawie uzyskanych wyników stworzono wskaźnik absolutnej internacjonalizacji funkcji turystycznej (WAIFT), który jest średnią arytmetyczną 22 wskaźników cząstkowych.

W badaniu brano pod uwagę liczby: turystów zagranicznych korzystających z bazy noclegowej i udzielonych im noclegów, zagranicznych obiektów noclegowych, gastronomicznych i transportowych, zagranicznych połączeń kolejowych, połączeń autostradowych, bezpośrednich zagranicznych połączeń lotniczych, zagranicznych pasażerów linii lotniczych, zagranicznych i międzynarodowych wystaw w galeriach sztuki, wreszcie spotkań międzynarodowych w rankingu ICCA i UIA oraz obiektów na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Badaniu poddano 10 polskich miast o największej liczbie ludności, czyli liczących powyżej 300 tys. mieszkańców. Zdaniem ekspertów KPZK PAN tworzą one faktyczne lub potencjalne ośrodki metropolitalne. Dane dotyczą 2012 roku.

Badanie oparto na źródłach wtórnych, wykorzystano metodę wskaźnikową, ukierunkowaną na skonstruowanie jednego absolutnego wskaźnika określającego stopień internacjonalizacji danego miasta, stanowiącego sumę wskaźników cząstkowych opisujących zjawisko możliwie w najpełniejszym zakresie. Celem budowy wskaźnika jest porównanie stopnia internacjonalizacji funkcji turystycznej badanych miast.