… a jeśli weźmiemy pod uwagę tylko noclegi udzielone turystom zagranicznym, to do poziomu sprzed 20 lat.
Dwa dni temu Główny Urząd Statystyczny opublikował tzw. informację sygnalną dotyczącą wykorzystania turystycznych obiektów noclegowych w poprzednim roku. Zawiera ona ogólne dane statystyczne, głównie agregowane do szczebla centralnego, ponadto dwie tabele w podziale na województwa. Umożliwia to sprawdzenie, jak dwa lata pandemii koronawirusa wpłynęły na działalność obiektów noclegowych w Polsce (przynajmniej tych rejestrowanych), jeśli porównamy je z danymi archiwalnymi.
GUS wskazuje, że generalnie jesteśmy na plusie:
Z turystycznych obiektów noclegowych w 2021 r. skorzystało 22,2 mln turystów, którym udzielono 62,8 mln noclegów. W porównaniu z 2020 r. było to odpowiednio o 24,2% i 22,3% więcej. Stopień wykorzystania miejsc noclegowych we wszystkich turystycznych obiektach noclegowych w 2021 r. wyniósł 32,3% i w porównaniu z poprzednim rokiem był wyższy o 5,5 p.proc.
Pozytywnych wyników jest notatce GUS o wiele więcej, ale podsumujmy je w skrócie: drugi rok pandemii przyniósł lepsze wyniki od pierwszego roku pandemii. Pyrrusowe zwycięstwo, widoczne wtedy, gdy porównamy je ze statystykami z poprzednich lat.
Co widać głębiej?
Od początku pandemii rejestrowana baza noclegowa skurczyła się o 1309 obiektów (-12%), czyli mniej więcej do poziomu z 2015 roku, oraz o 41,3 tys. miejsc noclegowych (-5%). Ofiarami stały się przede wszystkim obiekty małe i średnie.
Liczba turystów korzystających z obiektów noclegowych zmalała do 2/3 przeciętnej liczby z trzech ostatnich lat poprzedzających pandemię (2017-2019). Najmocniej odczuły to obiekty noclegowe zlokalizowane w województwach łódzkim, opolskim i mazowieckim (spadek o ponad 40%), a także na Śląsku oraz w Małopolsce i Wielkopolsce. W najmniejszym stopniu liczba korzystających zmniejszyła się w województwach nadmorskich (te województwa zdołały przyciągnąć 80% średniej liczby korzystających z noclegów sprzed pandemii).
Skalę kryzysu można przedstawić także w wymiarze czasowym, cofając się do lat, w którym liczba korzystających była porównywalna do obecnej. Z łatwością można wskazać, że w całej Polsce popyt turystów w obiektach noclegowych zmalał do poziomu sprzed dekady, czyli do 2012 roku. Pandemia w najmniejszym stopniu dotknęła obiekty turystyczne w województwach pomorskim i zachodniopomorskim (regres o 6 lat), a w największym w województwach łódzkim i wielkopolskim (o 15 lat) oraz lubuskim (aż o 20 lat).
Udzielone noclegi
Mniejsze straty obiekty noclegowe zanotowały w odniesieniu do liczby udzielonych noclegów. W poprzednim roku w całej Polsce osiągnęła ona poziom ponad 70% liczby sprzed pandemii. W tym jednak przypadku województwa warmińsko-mazurskie, podlaskie i lubuskie zdołały utrzymać ponad 80-procentowy stan noclegów sprzed pandemii, natomiast mazowieckie i opolskie mniej niż 60-procentowy stan.
Podobny poziom w Polsce zanotowano w 2013 roku. Wchodząc w szczegóły, porównywalne liczby udzielonych noclegów turystom zagranicznym notowano w województwach opolskim i wielkopolskim w 2006 roku, łódzkim w 2007 roku, śląskim w 2009, natomiast w mazowieckim w 2010 roku. Najmniejszy regres widoczny jest na Podlasiu i Pomorzu (2015) oraz w Zachodniopomorskiem (2014).
Przy wszystkich negatywnych konsekwencjach, pandemia wpłynęła pozytywnie na przeciętną długość pobytu. Wzrosła ona z długookresowego poziomu 2,6 do poziomu 2,8 nocy w przypadku wszystkich turystów. Turyści zagraniczni także przebywali dłużej – wskaźnik wzrósł z poziomu 2,4 do 2,9 nocy.
Absolutnym dramatem jest ruch przyjazdowy
Liczba udzielonych noclegów turystom zagranicznym wyniosła 40% poziomu sprzed pandemii, cofając Polskę aż o 20 lat, czyli do stanu z 2002 roku. Największe straty poniosły województwa małopolskie i warmińsko-mazurskie – liczba noclegów z 2021 roku stanowiła zaledwie 26% poziomu sprzed pandemii.
Wiele województw odwiedziło najmniej turystów w XXI wieku. W Małopolsce udzielono noclegów w liczbie porównywalnej z 1999 rokiem, stan na Dolnym Śląsku można porównać z 1998, natomiast w Wielkopolsce z 1997 rokiem. Dla województw lubelskiego, podlaskiego i warmińsko-mazurskiego zabrakło danych w cyfrowym archiwum Banku Danych Lokalnych GUS – dalej niż do roku 1995 już nie można się cofnąć. W tej kategorii najmniej lat straciło województwo łódzkie, które zostało przesunięte „tylko” do roku 2007, czyli aż o 14 lat.
Udzielone noclegi (w tys.) | Odniesienie do średniego poziomu 2017-2019 (w %) | Kiedy wcześniej? | Udzielone noclegi turystom zagranicznym (w tys.) | Odniesienie do średniego poziomu 2017-2019 (w %) | Kiedy wcześniej? | |
POLSKA | 62837,5 | 70,8 | 2013 | 7165 | 40,5 | 2002 |
DOLNOŚLĄSKIE | 6453,5 | 71,3 | 2014 | 668 | 43,9 | 1998 |
KUJAWSKO-POMORSKIE | 3086,0 | 69,6 | 2012 | 131 | 45,0 | 2004 |
LUBELSKIE | 1710,4 | 75,2 | 2015 | 82 | 37,9 | przed 1995 |
LUBUSKIE | 1155,7 | 81,2 | 2013 | 207 | 63,3 | 2001 |
ŁÓDZKIE | 1594,6 | 62,7 | 2007 | 252 | 53,7 | 2007 |
MAŁOPOLSKIE | 8823,2 | 63,1 | 2011 | 1001 | 26,5 | 1999 |
MAZOWIECKIE | 5475,9 | 58,7 | 2010 | 1109 | 35,8 | 2002 |
OPOLSKIE | 512,2 | 55,9 | 2006 | 49 | 42,2 | 2002 |
PODKARPACKIE | 2413,8 | 68,8 | 2014 | 119 | 40,7 | 2004 |
PODLASKIE | 1022,9 | 81,4 | 2013 | 71 | 33,9 | przed 1995 |
POMORSKIE | 7989,5 | 81,4 | 2015 | 579 | 37,3 | 2003 |
ŚLĄSKIE | 4099,1 | 66,0 | 2009 | 424 | 46,0 | 2004 |
ŚWIĘTOKRZYSKIE | 1403,3 | 77,8 | 2014 | 56 | 54,1 | 2005 |
WARMIŃSKO-MAZURSKIE | 2561,0 | 78,8 | 2012 | 105 | 26,4 | przed 1995 |
WIELKOPOLSKIE | 2601,7 | 68,6 | 2006 | 342 | 52,4 | 1997 |
ZACHODNIOPOMORSKIE | 11934,8 | 79,0 | 2014 | 1973 | 52,2 | 2004 |
Podsumujmy, dane dotyczące ruchu turystycznego zarejestrowanego w turystycznych obiektach noclegowych wskazują, że Polska turystyka cofnęła się o dekadę, a biorąc pod uwagę popyt turystów zagranicznych – aż o dwie dekady. I właśnie w takiej kondycji, ale z dużą nadzieją, weszliśmy w 2022 rok. A potem przyszedł 24 lutego.
GUS, Wykorzystanie turystycznej bazy noclegowej w Polsce w 2021 r., 06.04.2022.